Epilepsie

Epilepsie is een hersenaandoening die het gevolg is van een plotselinge, tijdelijke verstoring van het elektrisch evenwicht in de hersenen.

Hierdoor ontstaan aanvallen die van persoon tot persoon kunnen verschillen en waarvan de verschijnselen afhangen van de plaats waar de verstoring optreedt. Zo raakt de één bewusteloos, valt en gaat schokken met armen en benen, terwijl de ander een vreemd opstijgend gevoel in de maagstreek krijgt, even een verminderd bewustzijn heeft en handelingen zoals wrijven, mompelen etcetera vertoont. Weer een ander voelt vreemde tintelingen, hoort vreemde geluiden, is wel bij bewustzijn, maar reageert even niet op de omgeving. Weer andere aanvallen bestaan alleen uit even kort voor zich uit staren en een kort bewustzijnsverlies. Na een epileptische aanval kan de betrokkene kortdurend verward zijn of klachten hebben van vermoeidheid, hoofdpijn, spierpijn of een tijdelijk verminderde functie van een arm en/of been.

Oorzaken van epilepsie

Epilepsie wordt vaak door een combinatie van factoren veroorzaakt. Veel vormen van epilepsie worden veroorzaakt door aanleg, een hersenziekte of een hersenbeschadiging.

Oorzaken kunnen zijn:

infectie of ziekte tijdens de zwangerschap;
zuurstofgebrek tijdens de geboorte;
een hersenvliesontsteking of een hersenbeschadiging na een ongeval;
een herseninfarct of een hersenbloeding of een hersentumor.

De minderheid van de mensen met een doorgemaakte herseninfarct ontwikkelt epilepsie. Er moet ook altijd nog een zekere aanleg bijkomen. Een aantal vormen van epilepsie is leeftijdsgebonden, wat inhoudt dat de aanvallen in een bepaalde leeftijdsperiode voorkomen en met het ouder worden kunnen verdwijnen.

Er is pas sprake van epilepsie als iemand meerdere epileptische aanvallen heeft gehad. Een eenmalige epileptische aanval kan bijvoorbeeld zijn uitgelokt door bepaalde omstandigheden. Voorbeelden zijn extreem slaaptekort of alcoholgebruik.

Start

Verwijzing door huisarts of specialist

Wanneer u last hebt van aanvallen, gaat u naar uw huisarts. Als uw huisarts denkt dat u epilepsie heeft, krijgt u een verwijzing.

Met het Zorgdomeinnummer, dat u in de verwijsbrief vindt, maakt u een afspraak. U ontvangt een afspraakbevestiging. U kunt bellen om een afspraak te maken, of op onze website een afspraak plannen.

Direct online een afspraak maken

Neem naar uw afspraak het volgende mee:

een geldig legitimatiebewijs;
uw Zorgpas / verzekeringsbewijs;
ziekenhuisstickers;
een actueel overzicht van al uw medicijnen.

Afspraak Neuroloog

Voor het maken van een afspraak heeft u een verwijsbrief nodig van uw huisarts of specialist. Tijdens uw afspraak worden de klachten besproken en wordt, indien nodig, lichamelijk onderzoek verricht. Op grond van het klachtenpatroon kan er een diagnose worden gesteld.

Het is daarom belangrijk dat u een goede beschrijving geeft van uw aanvallen. Probeer iemand mee te nemen die de aanval heeft gezien. Soms kan een video-opname met de mobiele telefoon uitkomst bieden.

EEG-onderzoek

Indien de neuroloog dit nodig acht kan een EEG-onderzoek (Electro-Encephalo-Gram) worden verricht. Dit onderzoek duurt +/- 60 minuten en heeft als doel het meten van elektrische activiteit van de hersenen.

Met een meetlint wordt het hoofd gemeten. Met pleister worden een paar plaatjes op uw handen en bij uw oren geplakt. Deze plaatjes zorgen voor verbinding tussen huid en meetapparatuur (elektroden). Daarna krijgt u een muts op het hoofd waarin 23 elektroden zijn verwerkt. In deze elektroden wordt een contactcrème gedaan waarbij er licht over de hoofdhuid wordt geschuurd (dit voelt niet prettig). De elektroden zijn verbonden met het EEG-toestel. Dit toestel registreert de elektrische activiteit van de hersenen. U voelt hier helemaal niets van. Tijdens het onderzoek ligt u op een bed met uw ogen gesloten. De onderzoeker vraagt u een paar keer om de ogen te openen en weer te sluiten. In het beging van het onderzoek krijgt u een lamp voor u die met tussenpozen steeds sneller knippert. Halverwege het onderzoek wordt u gevraagd om ongeveer 3 minuten lang te zuchten.

Na het onderzoek worden de muts en de elektroden op uw handen en bij uw oren verwijderd en kunt u naar huis.

MRI-scan

Indien de neuroloog het nodig acht kan een MRI-scan van de hersenen worden verricht. Bij sommige vormen van epilepsie heeft een MRI-scan geen aanvullende waarde.

Medicatie

De neuroloog kan er voor kiezen om u medicijnen voor te schrijven. Vaak worden er na een eenmalige epileptische aanval nog geen medicijnen voorgeschreven, omdat de kans groot is dat er geen tweede aanval komt.

Het doel van medicijnen is het voorkomen van aanvallen. Deze medicijnen worden daarom ook wel anti-epileptica genoemd. Ze onderdrukken het overmatig ontladen van de hersencellen. Ze kunnen de epilepsie zelf niet genezen.

Bij 7 van de 10 mensen kunnen medicijnen ervoor zorgen dat er geen of nauwelijks meer aanvallen optreden. Als verschillende medicijnen of combinaties daarvan onvoldoende effect hebben kunnen andere behandelingen overwogen worden. Voorbeelden zijn epilepsiechirurgie, Ketogeen dieet en Nervus Vagus Stimulator. De neuroloog kan u daarvoor doorverwijzen naar een gespecialiseerd centrum.

De neuroloog kan ook medicatie voorschrijven om toe te dienen als een aanval niet vanzelf stopt.

Het is belangrijk om een zwangerschapswens tijdig te bespreken met uw neuroloog om de medicatie zonodig te kunnen aanpassen.

Bloedonderzoek

Soms is het nodig om enkele weken na de start van een geneesmiddel de hoeveelheid die in het bloed zit te onderzoeken. De dosis kan dan aangepast worden. Ook als er (nieuwe) bijwerkingen zijn of als er opnieuw aanvallen optreden kan de neuroloog het nodig achten om bloed te laten prikken.

Leefregels

Welke risico’s iemand loopt door epilepsie is sterk afhankelijk van het aanvalstype en de hoeveelheid aanvallen. Teveel vermijden van risico’s kan belemmerend werken. Belangrijk is om een goed evenwicht te vinden. Meestal zal de neuroloog een aantal leefregels adviseren, bijvoorbeeld met betrekking tot zwemmen en baden, activiteiten op hoogte en een regelmatig leven met voldoende slaap. Op de websites van de EVN en het Nationaal Epilepsiefonds vindt u veel nuttige informatie over leven met epilepsie.

Ten aanzien van de rijgeschiktheid van mensen met epilepsie bestaat er een wettelijke regeling. De neuroloog stelt u op de hoogte van de consequenties daarvan voor u. Het kan zijn dat u een bepaalde periode niet mag autorijden.

Meer informatie