Leven toevoegen aan de dagen dankzij de Palliatieve Zorg bij Antonius

Wat doe je als je te horen krijgt dat je ongeneeslijk ziek bent? Niemand die je kan voorbereiden op het ontvangen van dergelijk nieuws, maar toch moet je er mee omgaan. Ieder mens ondergaat het op zijn of haar eigen manier. Met behulp van palliatieve zorg kunnen mensen de situatie een plek geven en proberen het maximale uit de laatste levensfase te halen. Zowel in de thuiszorg, de nachtzorg als in het ziekenhuis van Antonius zetten we ons hiervoor vol overgave in.

Bij Antonius betekent ‘niet meer beter worden’ niet dat onze zorg stopt. Met palliatieve zorg bieden we patiënten een zo goed mogelijke kwaliteit van leven in de laatste levensfase. Niet meer beter worden betekent meestal niet dat iemand op korte termijn komt te overlijden. Sommige ziekten zoals kanker, COPD, hartfalen en dementie zijn nog lange tijd te remmen. 

Zaterdag is de landelijke campagne ‘Leven tot het laatst’ van start gegaan, gelijktijdig met de Week van de Palliatieve Zorg. Palliatieve zorg kent verschillende fasen. Deze zijn niet afgebakend, want vaak lopen deze fasen naast of door elkaar heen. Toch zijn er grofweg drie fasen te onderscheiden:

• Ziekgerichte palliatie: behandeling van de ziekte, zonder dat genezing mogelijk is. Het doel is om de ziekte zo lang mogelijk te remmen of stil te laten staan;
• Symptoomgerichte palliatie: de ziekte gaat door, klachten nemen toe en zijn steeds minder goed te remmen. De focus ligt zich op het verlichten van de klachten en het onder controle houden van symptomen;
• Terminale fase: in deze fase verschuift de aandacht van kwaliteit van leven naar kwaliteit van sterven. Deze fase duurt meestal slechts een paar dagen tot enkele weken, de laatste dagen voor het overlijden.

Palliatief Advies Team (PAT)

In het ziekenhuis en de thuiszorg Antonius wordt palliatieve zorg geboden worden door alle verpleegkundigen en artsen. Wanneer er behoefte is aan informatie en advies kan het Palliatief Advies Team (PAT) worden ingeschakeld. In het team werken palliatieve zorgverpleegkundigen, verschillende medisch specialisten en andere deskundigen samen. Denk bijvoorbeeld aan artsen, maar ook een psycholoog of een geestelijk verzorger. Het Palliatief Advies Team geeft alleen advies. De behandelaar, huisarts of medisch specialist blijft verantwoordelijk voor de behandeling en verzorging.

 

Volgens Karin van der Molen, verpleegkundig palliatief consulent in het ziekenhuis van Antonius, is het verlenen van palliatieve zorg onlosmakelijk verbonden met Antonius. ,,Palliatieve zorg verdient dezelfde plek als geboortezorg”, zegt ze. ,,Het is zorg in een bijzondere levensfase. We zijn er voor iemand bij de start van het leven, maar ook bij het einde. Beide fases zijn voor ons belangrijk.”

Thuiszorg

Hoewel elke situatie en elk mens anders is, staat in de palliatieve zorg de patiënt altijd centraal. ,,De benen worden onder je weggeslagen na slecht nieuws”, beschrijft Ingeborg.  “Mensen zitten vol vragen”, ervaart Ingeborg Mahler als palliatieve zorgconsulent. “Wat komt er nu op me af? Waar ga ik naar toe? Het voelt alsof je in een stuk niemandsland zit.”

,,Palliatieve zorg wordt vooral gezien als het toevoegen van dagen aan het leven, maar wij zien het vooral als een kans om leven toe te voegen aan de dagen”, aldus palliatieve zorgconsulenten Gerda van der Meer en Ingeborg Mahler.

Mahler verwacht dat de palliatieve zorg alleen nog maar gaat toenemen in de toekomst. ,,Mensen worden steeds ouder, blijven langer thuis wonen en de zorg verplaatst steeds meer naar huis. Een opvallende statistiek is dat mensen steeds vaker thuis komen te overlijden, vaak omdat dat ook de wens is van de persoon. Het is mooi dat wij van begin tot eind het palliatieve traject kunnen begeleiden tot een vredig einde.”

Nachtzorg

Als er een hele nacht een deskundige zorg­medewerker nodig is noemen we dit inten­sieve nachtzorg. Intensieve nachtzorg is be­doeld ter overbrugging in een crisissituatie, ter ontlasting van de mantelzorger en/of voor terminale zorg. Terminale zorg is zorg in de laatste levensfase. “Ik vind het erg belangrijk dat je in het laatste stukje van je leven comfortzorg krijgt, dat er warme en goede zorg wordt gegeven”, aldus wijkverpleegkundige nachtzorg Margje Reijenga. Tijdens deze laatste korte periode is er een deskundige nachtmedewerker in de nacht bij de cliënt van het nachtteam en overdag komt er een dagteam om de zorg aansluitend overdag te verlenen.

“Ook voor de naasten is het fijn dat er dan altijd een deskundige medewerker in de nacht aanwezig is. In mijn allereerste nacht kwam ik op een woonboot terecht, waar ik terminale zorg verleende. De waardering van de familie was groot. Het is zo mooi dat je de laatste periode van iemands leven zoveel rust kunt brengen, door de juiste zorg te geven. Ik krijg ieder jaar nog een kerstkaart van de familie. Dit maakt het werk erg bijzonder.”