Laparoscopische sterilisatie

Voordat de ingreep plaatsvindt, heeft u een afspraak bij het preoperatief spreekuur (POS). De assistent-anesthesist neemt uw gegevens met u door om de juiste hoeveelheid verdoving te bepalen.

Omdat de behandeling onder narcose plaatsvindt, moet u nuchter zijn. U mag dan vanaf middernacht niet eten, drinken of roken. Meer hierover en de algemene voorbereiding leest u in de folder.

• Folder: Zorg rondom uw operatie of behandeling

Omdat u na de ingreep erg slap bent, is het verstandig vervoer naar huis te regelen.

Op de dag van de behandeling meldt u zich bij het Dagcentrum. Een verpleegkundige ontvangt u op. Soms wordt het bovenste deel van uw schaamhaar geschoren. U krijgt operatiekleding aan. Vlak voor de operatie kunt u een medicijn krijgen waar u slaperig van wordt. Een droge mond is een bijwerking hiervan. De verpleegkundige brengt u in bed naar de operatie-afdeling. Via een naald in uw hand of arm wordt de narcose (verdoving) toegediend. U valt in slaap en merkt niets meer tot u na de operatie wakker wordt in de uitslaapkamer.

De gynaecoloog maakt in de onderrand van uw navel een sneetje van ongeveer 1 centimeter. Hierdoor wordt een holle naald in de buikholte gebracht. Via deze naald blaast de gynaecoloog de buik op met onschadelijk koolzuurgas. In de ruimte in de buik zijn nu de verschillende organen te zien. De gynaecoloog brengt via hetzelfde sneetje de laparoscoop (kijkbuis) in de buik en sluit deze aan op een videocamera. De baarmoeder, eileiders en eierstokken zijn zichtbaar op de monitor.

Door een tweede sneetje boven het schaambeen worden andere instrumenten in de buikholte gebracht. Hiermee voert de gynaecoloog de sterilisatie uit. Soms brengt men ook via de vagina instrumenten in om de baarmoeder te bewegen. Een enkele keer is een derde sneetje aan de zijkant van de buik noodzakelijk. De gynaecoloog heeft met een extra hulpinstrument beter zicht op de baarmoeder, eileiders of eierstokken. Vervolgens wordt op beide eileiders een metalen klemmetje geplaatst (filshie clip). De doorgang wordt daarmee onderbroken.

U gaat terug naar de afdeling als u goed wakker bent. Soms heeft u een pijnlijke keel. Dit komt door een beademingsbuisje dat onder narcose in uw luchtpijp werd gebracht. U krijgt via een bloedvat in uw hand of arm vocht vanuit een infuus. U kunt misselijk zijn of zelfs overgeven. Een enkele keer is tijdens de operatie een blaaskatheter ingebracht. Het infuus wordt meestal enkele uren na de operatie verwijderd.

Na de sterilisatie kunt u hevige buikpijn hebben. U krijgt hiervoor pijnstillers. De pijn vermindert de eerste uren na de operatie en verdwijnt aan het einde van de dag. Ook uw schouder kan pijnlijk zijn. Dit komt door het koolzuurgas dat gebruikt is voor het opblazen van uw buik. Het koolzuurgas wordt vanzelf door uw lichaam opgeruimd. De schouderpijn verdwijnt meestal de dag na de operatie.

Soms is tijdens de operatie de baarmoederhals met een tangetje vastgepakt om te kunnen bewegen. Of er is vloeistof in de baarmoeder gespoten om de doorgankelijkheid van de eileiders te testen. Hierdoor heeft u enkele dagen na de ingreep wat bloedverlies via de vagina.

De wondjes in uw buik zijn meestal gehecht. U hoort voordat u naar huis gaat of de hechtingen verwijderd worden of vanzelf oplossen. Oploshechtingen zijn na ruim 6 weken verdwenen. U mag met de hechtingen gewoon douchen of in bad gaan. Gebruik een pleister zolang er nog wondvocht uit de wondjes komt om uw kleding te beschermen.

Herstel
De meeste vrouwen voelen zich na een paar dagen weer hersteld. Regel als u kleine kinderen heeft, de eerste dagen extra hulp. Werk mag u hervatten als u zich weer goed voelt. De zwaarte van de operatie, de snelheid van uw herstel en de zwaarte van uw werk zijn hierbij van belang.

Nacontrole is in principe niet noodzakelijk. Voordat u naar huis gaat, vertelt de gynaecoloog hoe de operatie is gegaan en of er bijzonderheden waren. U hoort of de sterilisatie gelukt is en betrouwbaar is.

Bij elke operatie kunnen complicaties optreden. Een laparoscopische sterilisatie heeft een (klein) risico op infectie en mislukken. Na de behandeling is er nog een geringe kans op zwangerschap. Uw eigen cyclus komt dan weer op gang, met soms tegenvallend bloedverlies of pijn tijdens de menstruatie. U kunt besluiten na de sterilisatie alsnog de pil te gebruiken.

De volgende complicaties komen bij een laparoscopische sterilisatie voor:

• door overgewicht of eerdere buikoperaties is de naald of kijkbuis lastig in te brengen;
• het lukt niet om de ringetjes of clips op de juiste manier te plaatsen;
• de gynaecoloog ziet de eileiders niet door verklevingen. De operatie wordt dan gestopt of de gynaecoloog maakt een grotere snede (bikinisnede). Geef van tevoren bij uw gynaecoloog aan als u hier bezwaar tegen heeft;
• de eileiders zijn te dik of scheuren. Het is dan onmogelijk om ringetjes of clipjes aan te brengen;
• de eileiders zijn moeilijk vast te pakken. De gynaecoloog maakt dan een derde sneetje in de zijkant van de buik;
• bij hoge uitzondering (minder dan 1 op de 1000 vrouwen) treedt een complicatie op waarvoor een buikoperatie noodzakelijk is. Zoals een beschadiging van de darm of blaas of een bloeding. Deze complicaties zijn goed te behandelen maar vragen een langere ziekenhuisopname en herstel. Heel soms houdt men hier blijvende klachten aan over. De gevolgen zijn soms pas zichtbaar als u al uit het ziekenhuis ontslagen bent.

Neem bij ernstige buikpijn, koorts, braken of pijn in de nierstreek (zijkant van de rug) direct contact op met een gynaecoloog. 

In het voorkomen van een zwangerschap zijn clipjes even betrouwbaar als ringetjes. Na de sterilisatie is de kans op zwangerschap 2 tot 5 op de 1000 vrouwen. Na het dichtbranden van de eileiders is de kans op een zwangerschap iets hoger.

Na een laparoscopische sterilisatie kunnen de eileiders hersteld worden. Hiervoor is een relatief zware operatie nodig. De kans op zwangerschap na de hersteloperatie is ongeveer 40 tot 85%. Dit hangt onder andere af van de gebruikte sterilisatiemethode en de plaats waar de eileiders afgesloten zijn. De kans op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap na een geslaagde hersteloperatie is iets hoger (2%).